Артык кил – аарыгларже удур базым, хоочураан аарыгларга – каданаашкынче идиг.
Организмнин чагланырынын чылдагааны чиген чемивистин болгаш ажыл кылырынга чарыттынган энергиянын дуушпезинде, эът, тарааны «куруг» калорияларлыг, «чиик» углеводтар колдаан чемнер биле солуп, чигирлиг, газтыг суглар-биле суксун хандырып чанчыкканывыстын туннели.
Кадыкшылче бирги чада – шын чемненири. Оон дурумнерин сагып чорунар:
- Чемненир шагынар сагынар;
- Ойлуг чемненинер (кижи тотканын чем соонда 30 хире минун эрткенде билип каар ужурлуг);
- Чемни далашпайн эки дайнанар;
- Чем аразында аштай берген унерде – ногаан, чимис, кара хлеб-биле «озунер эдип алынар»;
- Актан хуренче шилчинер (дээди сортун далганындан чемнерни, ак крупаларны чиирин эвээжедир)
- Сугдан ижинер;
- Тус чернин чанчылчаан чемнерин рационче киирип чор;
- Садып алган чеминнин тургузуун шинчиле;
- Чараш хапка, рекламага алыспа (чигир чок газировка, калорий чок шоколад турбас деп чувени угаап бил).